لوگو دکتر نیلفروش زاده
جستجو
Close this search box.
لایه بردارها

لایه برداری پوست و چند نکته مهم

لایه برداری پوست بدین معنی است که که بدن مقداری از سلول های لایه خارجی پوست به نام اپیدرم را از بین می برد. اپیدرم خارجی ترین لایه پوست و همچنین نازک ترین لایه است، که به عنوان سد دفاعی اولیه نقش مهمی در محافظت از بدن در برابر باکتری ها و میکروب ها ایفا می کند.  همچنین سلول های جدید پوست را می سازد تا جایگزین هزاران سلولی شود که هر روز از بین می روند. لایه برداری روشی است که پوست جهت ترمیم یا بازسازی انواع آسیب ها انجام می دهد.

که می تواند ناشی از برخی عوامل زیر ناشی شود:

  • عوامل محیطی مانند سایش پوست، انواع سوختگی ها یا آفتاب سوختگی
  • شرایط پوستی مانند آلرژی شامل درماتیت تماسی، راش های پوستی، سندروم Stevens-johnson ، یا پوست خشک، پمفیگوس، تورم ناشی از تجمع مایعات، اگزما، پسوریازیس، درماتیت سبورئیک.
  • عفونت های استرپتوکوکی گروه A ، عفونت های استاف و سندرم شوک سمی
  • بیماری های ژنتیکی و التهابی مانند: بیماری Kawasaki ، سندروم Peeling skin

اصطلاح پزشکی برای لایه برداری پوست، Desquamation است که به معنی پوسته پوسته شدن است.

لایه برداری پوست ممکن است به صورت پوسته های ورقه ای یا پولکی بخصوص در پوست های خشک، همچنین در برخی موارد با ظاهر ملتهب و تحریک شده و در برخی موارد با خارش همراه باشد.

یک متخصص پوست می تواند تعیین کند که چه چیزی باعث لایه برداری پوست شما می شود. ممکن است برای تشخیص یا رد شرایطی که باعث لایه برداری پوست می شوند، آزمایشاتی پیشنهاد دهد مانند تست آلرژی، آزمایش خون و بیوپسی پوست، تا درمان مناسب ارائه شود. درمان لایه برداری پوست بسته به علت زمینه ای متفاوت است و شامل داروهای آلرژی، آنتی بیوتیک ها، ضد قارچ ها، کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) درمان های آکنه

و درمان های ضد پیری مانند کرم های رتینول و لایه بردارهای شیمیایی همچنین برخی ویتامین ها و مکمل های گیاهی باشد.

در برخی درمان های جوانسازی، القا لایه برداری پوست با استفاده از برخی مواد شیمیایی یا کرم ها  یا استفاده از لیزرهای مختلف با هدف از بین بردن سلول های مرده و وادار کردن پوست به تولید سلول های جدید صورت می گیرد که می تواند منجر به درمان چین و چروک های خفیف و لک های صورت شود و پوستی شاداب و درخشان را برای زیبا جو به ارمغان بیاورد.

در این مقاله به بررسی انواع روش های لایه برداری پوست و‌ نکات مراقبتی همراه آن می پردازیم.

انواع روش های لایه برداری پوست

از زمان های دور برای جلوگیری از روند پیری پوست سابقه استفاده از لایه بردارهای زیبایی وجود داشته است مانند کلئوپاترا که از حمام شیر (اسید لاکتیک) یا رومیان باستان که از حمام شراب، بهره می گرفتند.

امروزه با پیشرفت علم روش های نوین لایه برداری پوست در انواع شیمیایی، مکانیکی و لیزردرمانی در دسترس است.

پوست خشک

لایه برداری شیمیایی پوست:

سه نوع مختلف لایه برداری شیمیایی پوست وجود دارد که می توانید انجام دهید:

لایه برداری سطحی

از اسیدهای ملایم مانند آلفا هیدروکسی اسید (AHA) یا بتا هیدروکسی اسید با غلظت های 5 تا 20 درصد یا اسید سالیسیلیک با غلظت 1 تا 2 درصد  برای لایه برداری ملایم استفاده می کنندکه فقط به بیرونی ترین لایه پوست نفوذ می کند. در طی یک لایه برداری سبک از یک پنبه، گاز یا برس برای اعمال محلول شیمیایی مانند در ناحیه تحت درمان استفاده می شود.  پوست شروع به سفید شدن می کند و ممکن است کمی احساس سوزش داشته باشد.  پس از تکمیل، محلول شیمیایی حذف می شود یا محلول خنثی کننده اضافه می شود.

زمان بهبودی حدود چهار تا هفت روز است.  پوست شما ممکن است به طور موقت روشن تر یا تیره تر شود.

لایه برداری متوسط

 ​از تری کلرواستیک (TCA) یا اسید گلیکولیک برای عمق نفوذ بیشتر به پوست و رسیدن به لایه میانی استفاده می کنند. که معمولا برای درمان اسکار آکنه، خطوط عمیق و تغییرات رنگ پوست استفاده می شود. این لایه برداری معمولا روی پوست بدن است و روی صورت انجام نمی شود. در طی یک لایه برداری شیمیایی متوسط، پزشک از گاز، اسفنج مخصوص یا یک اپلیکاتور با نوک پنبه برای استفاده از محلول شیمیایی استفاده می کند. ممکن است رنگ آبی به اسید تری کلرواستیک اضافه شود که معمولاً به عنوان لایه برداری آبی شناخته می شود.  پوست شروع به سفید شدن می کند و پزشک کمپرس خنک را روی پوست اعمال می کند.  ممکن است تا 20 دقیقه احساس سوزش داشته باشید.  هیچ محلول خنثی کننده ای لازم نیست، اگرچه ممکن است یک پنکه دستی برای خنک کردن پوست به شما بدهند.  اگر لایه برداری آبی داشته اید، رنگ آبی روی پوستتان خواهید داشت که ممکن است چند روز بعد از لایه برداری باقی بماند.

پوست شما حدود پنج تا هفت روز پس از یک لایه برداری شیمیایی متوسط ​​بهبود می یابد، اگرچه ممکن است قرمزی داشته باشید که ماه ها ادامه دارد.  پوست در ابتدا متورم می شود و سپس پوسته ها و لکه های قهوه ای قبل از ظاهر شدن پوست جدید ایجاد می شود.

لایه برداری عمیق

به طور کامل به لایه میانی پوست نفوذ می کند تا سلول های آسیب دیده پوست را از بین ببرد.  این لایه بردارها اغلب از فنل یا اسید تری کلوراستیک استفاده می کنند.

در طی یک لایه برداری شیمیایی عمیق، ‌ممکن است نیاز به آرام بخشی یا Sedation داشته باشید.  پزشک از یک اپلیکاتور با نوک پنبه برای اعمال فنل روی پوست شما استفاده می کند.  با این کار پوست شما سفید یا خاکستری می شود.  این روش در قسمت های 15 دقیقه ای انجام می شود تا در معرض اسید قرار گرفتن پوست محدود شود.

لایه برداری شیمیایی عمیق باعث تورم و قرمزی شدید همراه با احساس سوزش یا ضربان می شود.  معمولا پلک ها متورم و بسته می شود.  حدود دو هفته طول می کشد تا پوست جدید ایجاد شود، اگرچه ایجاد لکه های سفید یا کیست مانند ممکن است چندین هفته طول بکشد.  معمولاً قرمزی برای چندین ماه ادامه دارد.

لایه برداری

در طول دوران نقاهت، دستورالعمل‌های پس از جراحی پزشک خود را دنبال کنید.  آن‌ها دستورالعمل‌های خاصی را به شما می‌دهند که هر چند وقت یک‌بار صورت خود را بشویید و مرطوب کنید و از چه محصولاتی برای این کار استفاده کنید.  سعی کنید تا زمان بهبودی پوستتان از نور خورشید دور بمانید و تا زمانی که پزشک به شما اجازه ندهد از آرایش یا سایر لوازم آرایشی خودداری کنید.  می توانید از کیسه های یخ به مدت 20 دقیقه در هر نوبت یا از یک پنکه خنک استفاده کنید تا به رفع ناراحتی در خانه کمک کنید.

چگونه برای لایه برداری پوست شیمیایی آماده می شوید؟

ابتدا باید با متخصص پوست مشورت کنید تا بهترین گزینه درمانی را انتخاب کنید. و در مورد هر عاملی که می تواند در لایه برداری اختلال ایجاد کند شما را آگاه کند.

به عنوان مثال قبل از لایه برداری شیمیایی، باید:

  • حداقل به مدت 48 ساعت از هیچ نوع رتینول یا داروی موضعی رتین A استفاده نکنید
  • به متخصص پوست خود در مورد داروهایی که مصرف می کنید اطلاع دهید
  • حداقل شش ماه از آکوتان استفاده نکرده باشید
  • اگر سابقه تاول های تب یا تبخال دارید برای جلوگیری از جوش در اطراف دهان از یک داروی ضد ویروسی استفاده کنید.
  • از لوسیون های مخصوص برای بهبود درمان استفاده کنید، مانند لوسیون اسید گلیکولیک
  • برای جلوگیری از تیرگی پوست از کرم رتینوئید استفاده کنید
  • یک هفته قبل از لایه برداری، اپیلاسیون، اپیلاسیون یا استفاده از محصولات موبر مو را متوقف کنید.
  • یک هفته قبل از لایه برداری استفاده از اسکراب و لایه بردارهای صورت را متوقف کنید.

خطرات و عوارض جانبی احتمالی لایه برداری پوست شیمیایی چیست؟

عوارض جانبی رایج موقتی است و شامل قرمزی، خشکی، سوزش یا سوزش و تورم خفیف است.  با لایه برداری عمیق، ممکن است برای همیشه توانایی برنزه شدن را از دست بدهید.

با این حال، لایه برداری شیمیایی می تواند خطرات جدی تر و عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد که می تواند دائمی باشد، شامل:

  • تیره شدن یا روشن شدن رنگ پوست.  این موارد می تواند در افرادی که پوست تیره تر دارند شایع تر باشد.
  • جای زخم و ایجاد اسکارهای دائم
  • عفونت های  افراد مبتلا به هرپس سیمپلکس ممکن است پس از درمان شعله ور شوند.  به ندرت، لایه برداری شیمیایی می تواند باعث عفونت قارچی یا باکتریایی شود.
  • آسیب به قلب، کبد یا کلیه.  فنل مورد استفاده در لایه برداری عمیق در واقع می تواند به عضله قلب، کلیه ها و کبد آسیب برساند و باعث نامنظم شدن ضربان قلب شود.
  • باید اجازه دهید پوست لایه بردار به طور طبیعی از بین برود.  لایه برداری بخشی از روند طبیعی درمان پوست شما است.  برداشتن یا کندن پوست لایه بردار می تواند روزنه ای ایجاد کند که اجازه ورود باکتری را می دهد.  این خطر ابتلا به عفونت را افزایش می دهد.
لایه برداری پوست

اقدامات بعد از لایه برداری پوست

  • از کرم یا پماد مرطوب کننده بدون عطر و ضد حساسیت استفاده کنید (ضخیم تر از لوسیون ها هستند).  یا از آلوئه ورا برای تسکین آفتاب سوختگی استفاده کنید.
  • مقدار زیادی آب بنوشید تا پوستتان به خوبی هیدراته شود.
  • از مصرف سیگار خودداری کنید (نیکوتین به پوست شما آسیب می رساند).
  • دوش آب گرم بگیرید و از حمام طولانی خودداری کنید
  • اقدامات لازم را برای محافظت از خود در برابر آسیب های خورشید انجام دهید.
  • از یک مرطوب کننده استفاده کنید.

نکات مراقبتی کرم ها و محلول های لایه برداری که جهت استفاده در منزل توسط پزشک تجویز می شوند:

۱- کسی که برای اولین بار این محصولات را استفاده میکند حتما باید ابتدا ان را روی پوست خود تست کند مثلا ابتدا تا سه شب در قسمتی از پوست صورت به مقدار کم بمالد اگر بعد از ۳ روز دچار التهاب یا تحریک پوست نشد معلوم میشود که پوستش حساس نیست و به ترکیب تجویز شده سازگار است لذا میتواند ان را مصرف کند  

۲- معمولا این ترکیبات شب ها یک تا ۲ ساعت قبل از خواب باید استفاده شود انهم به مقدار کم روی پوست در محل مورد نظر مالیده و پخش شود وفردا صبح با اب خالی شسته شود , علت مصرف در شب این است که اگر شخص طی روز این ترکیبات را استفاده کند و درمعرض نور افتاب قرار گیرد احتمال تحریک و التهاب پوست ( خشکی , خارش و قرمزی ) زیاد می شود

۳- اگر شخص پوست حساس یا خشک دارد بهتر است به مدت یک ماه ابتدا یک شب درمیان ان ترکیبات را استفاده کند و بعد از ۱ ماه اگر دچار تحریک پوست نشد سپس هر شب استفاده کند

۴- در پوست های حساس و خشک بهتر است هنگام مصرف این ترکیبات از صابون ها و شوینده های قوی یا به دفعات زیاد پرهیز کند چون باعث تشدید خشکی و احتمالا تحریک پوست میشود لذا در روز حداکثر یک بار مثلا ظهر یا غروب از یک صابون ملایم برای شستشو صورت استفاده کند وبعد از ان هم یک مرطوب کننده ( مناسب با پوست شخص ) هم استفاده کند

۵- طی روز استفاده مناسب از ضد افتاب مناسب و سازگار با پوست شخص به دلایل متعدد ضروری ولازم است

۶- مصرف همزمان دو نوع لایه بردار دریک شب احتمال تحریک پوست را بالا میبرد لذا اگر دو نوع لایه بردار تجویز شده بهتر است یک شب درمیان از هرکدام استفاده کند

۷- اگر بعد از چند روز تا چند هفته پوست شخص مصرف کننده تحریک و ملتهب شد بهتر است چند روز ( تا بهبودی خشکی و التهاب پوست ) مصرف لایه بردار متوقف شود و حتی در موارد شدید تحریک پوست علاوه بر مصرف مرطوب کننده شاید مصرف پماد حاول کورتون ( با دستور پزشک معالج ) به مدت کوتاه ضروری باشد

۸- بعضی فکر میکنند هر چقدر لایه بردار قوی تر باشد و باعث پوسته ریزی شدید پوست شود اثر بهتری دارد که البته اشتباه فکر میکنند چرا که حتی اگر یک لایه بردار پوست را پوسته پوسته نکند باز اثر دارد

۹- اثر ترکیبات لایه بردار بر روی جوش یا لک معمولا بعد از یک ماه از شروع مصرف اغاز میشود و هر چه زمان بگذرد اثر ان بهتر میشود ولی در مورد چروک صورت معمولا اثر لایه بردارهای ضد چروک بعد از ۳ ماه مصرف شروع میشود و زیاد مالیدن و چند بار در روز مالیدن این ترکیبات معمولا باعث اثر بهتر و بیشتر نخواهد شد بلکه باعث تحریک و التهاب پوست میشود

۱۰- معمولا پزشکان در ابتدای درمان غلظت های پائین تر این ترکیبات را تجویز میکنند و بمرور زمان وکم کم غلظت ان را افزایش میدهند خصوصا درمواردی که لایه سطحی بخصوص لایه شاخی پوست ضخیم است ویا پوست فرد خیلی چرب باشد میتوان بعد از مدتی غلظت های بالاتر این ترکیبات را تجویز کرد

 

لایه برداری مکانیکی پوست:

استفاده از روش های سنتی مانند کیسه کشیدن با سفید آب یا استفاده از سنگ پا در حمام تا اسکراب با کرم ها و صابون های تجاری موجود که حاوی دانه های خشن جهت سایش پوست هستند، از مثال های لایه برداری مکانیکی هستند.

میکرودرم ابریژن: در این روش با استفاده از دستگاهی که پودر کریستال های سخت اکسیدآلومینیوم را با فشار روی پوست می پاشد و به پوست فشار منفی وارد می کند و عملی شبیه بادکش انجام می دهد. از نمونه های لایه برداری مکانیکی برای درمان جوش های سر سیاه و سر سفید و … می باشد.

 

لایه برداری پوست با استفاده از لیزر:

از انواع لیزر به تشخیص پزشک متخصص پوست جهت درمان انواع ضایعات پوستی می توان استفاده کرد که در این میان لیزرهای لایه بردار پوست که به جوانسازی، درمان اسکارهای آکنه، انواع لک و برطرف کردن چین و چروک های عمیق شامل لیزرهای Co2 و لیزرهای فرکشنال می باشند که بنا به تشخیص پزشک نوع درمان متفاوت است.

بهترین زمان انجام لایه برداری پوست

بهترین زمان انجام در فصل های پاییز و زمستان یا اوایل بهار است زیرا علاوه بر اینکه آفتاب از قدرت نفوذ کمتری بر پوست برخوردار است از مزایای خنکی هوا هم می توان بهره برد.

همچنین با توجه به دوره ترمیم و بازسازی سلول های پوستی و ایجاد رشد سلول های جدید با لایه برداری های منظم، تکرار پیلینگ هر 3 تا 6 ماه یکبار توصیه می شود. همچنین پاکسازی پوست یا فیشیال به صورت دوره ای (هر چند وقت یکبار) از مهمترین روش های مراقبت از پوست است.که باعث می شود با زدودن انواع آلودگی ها از پوست، پوستی زیبا و شفاف داشته باشیم و نیاز کمتری به کرم و کانسیلر و دیگر موارد آرایشی داشته باشید.

نکات مهم در مورد لایه بردارها

معمولا پزشکان متخصص پوست ومو برای شفاف کردن پوست , یا برای درمان جوش و لک یا چروک صورت کرم ها یا محلول های لایه بردار تحویز میکنند , این مواد معمولا حاوی اسید گلیکولیک به غلظت ۵ تا ۲۰ درصد ( AHA) یا رتین ا ( مثل ترتینوئین یا کترل یا لوک اسید یا دیفرین ) یا سالیسیلیک اسید با غلظت ۱ تا ۲ درصد هستند یا ترکیبی از این سه ماده لایه بردار.

مشکل اصلی موقعی است که اولا مصرف کننده نحوه مصرف و مقدار مصرف یا محصولات را نداند دوما ا پوست مصرف کننده حساس باشد و این ترکیبات با پوست فرد مصرف کننده اصلا سازگار نباشد در اینصورت ممکن است شخص دچار قرمزی یا خارش یا خشکی شدید در بعضی نقاط یا حتی تمام پوست صورت شود و این مشکل بسیار هم شایع است لذا نکات زیر در مصرف کنندگان این محصولات بسیار مهم است.

۱- کسی که برای اولین بار این محصولات را استفاده میکند حتما باید ابتدا ان را روی پوست خود تست کند مثلا ابتدا تا سه شب در قسمتی از پوست صورت به مقدار کم بمالد اگر بعد از ۳ روز دچار التهاب یا تحریک پوست نشد معلوم میشود که پوستش حساس نیست و به ترکیب تجویز شده سازگار است لذا میتواند ان را مصرف کند

۲- معمولا این ترکیبات شب ها یک تا ۲ ساعت قبل از خواب باید استفاده شود انهم به مقدار کم روی پوست در محل مورد نظر مالیده و پخش شود وفردا صبح با اب خالی شسته شود , علت مصرف در شب این است که اگر شخص طی روز این ترکیبات را استفاده کند و درمعرض نور افتاب قرار گیرد احتمال تحریک و التهاب پوست ( خشکی , خارش و قرمزی ) زیاد می شود

۳- اگر شخص پوست حساس یا خشک دارد بهتر است به مدت یک ماه ابتدا یک شب درمیان ان ترکیبات را استفاده کند و بعد از ۱ ماه اگر دچار تحریک پوست نشد سپس هر شب استفاده کند

۴- در پوست های حساس و خشک بهتر است هنگام مصرف این ترکیبات از صابون ها و شوینده های قوی یا به دفعات زیاد پرهیز کند چون باعث تشدید خشکی و احتمالا تحریک پوست میشود لذا در روز حداکثر یک بار مثلا ظهر یا غروب از یک صابون ملایم برای شستشو صورت استفاده کند وبعد از ان هم یک مرطوب کننده ( مناسب با پوست شخص ) هم استفاده کند

۵- طی روز استفاده مناسب از ضد افتاب مناسب و سازگار با پوست شخص به دلایل متعدد ضروری ولازم است

۶- مصرف همزمان دو نوع لایه بردار دریک شب احتمال تحریک پوست را بالا میبرد لذا اگر دو نوع لایه بردار تجویز شده بهتر است یک شب درمیان از هرکدام استفاده کند

۷- اگر بعد از چند روز تا چند هفته پوست شخص مصرف کننده تحریک و ملتهب شد بهتر است چند روز ( تا بهبودی خشکی و التهاب پوست ) مصرف لایه بردار متوقف شود و حتی در موارد شدید تحریک پوست علاوه بر مصرف مرطوب کننده شاید مصرف پماد حاول کورتون ( با دستور پزشک معالج ) به مدت کوتاه ضروری باشد

۸- بعضی فکر میکنند هر چقدر لایه بردار قوی تر باشد و باعث پوسته ریزی شدید پوست شود اثر بهتری دارد که البته اشتباه فکر میکنند چرا که حتی اگر یک لایه بردار پوست را پوسته پوسته نکند باز اثر دارد

۹- اثر ترکیبات لایه بردار بر روی جوش یا لک معمولا بعد از یک ماه از شروع مصرف اغاز میشود و هر چه زمان بگذرد اثر ان بهتر میشود ولی در مورد چروک صورت معمولا اثر لایه بردارهای ضد چروک بعد از ۳ ماه مصرف شروع میشود و زیاد مالیدن و چند بار در روز مالیدن این ترکیبات معمولا باعث اثر بهتر و بیشتر نخواهد شد بلکه باعث تحریک و التهاب پوست میشود

۱۰- معمولا پزشکان در ابتدای درمان غلظت های پائین تر این ترکیبات را تجویز میکنند و بمرور زمان وکم کم غلظت ان را افزایش میدهند خصوصا درمواردی که لایه سطحی بخصوص لایه شاخی پوست ضخیم است ویا پوست فرد خیلی چرب باشد میتوان بعد از مدتی غلظت های بالاتر این ترکیبات را تجویز کرد

۱۱- اگر قرار است شخص مصرف کننده توسط پزشک پیلینگ یا میکرودرم یا لیزر شود بهتر است ۳ تا ۶ روز قبل و تا یک هفته بعد از عمل میکرودرم یا لیزر مصرف لایه بردار را متوقف کند

مطالب مرتبط