پیری پوست یکی از سوالاتی است که بسیاری از مردم درباره آن می پرسند. دلایل اصلی پیری پوست به چند دسته تقیسم می شوند که در ادامه مفصل توضیح داده شده است.
پیری پوست به چه دلیلی اتفاق می افتد؟
پیری پوست فرآیند پیچیده ای است که تحت تأثیر عوامل درونی (داخلی) و بیرونی (محیطی) قرار دارد. دلایل اصلی پیری پوست عبارتند از:
- پیری تحت تاثیر عوامل درونی: این نوع پیری تا حد زیادی از نظر ژنتیکی تعیین می شود و به طور طبیعی در طول زمان رخ می دهد. عوامل کلیدی موثر در پیری ذاتی عبارتند از:
- کاهش تولید کلاژن و الاستین: کلاژن و الاستین پروتئین هایی هستند که مسئول حفظ ساختار، استحکام و خاصیت ارتجاعی پوست هستند. با افزایش سن، تولید این پروتئین ها کاهش می یابد و منجر به از بین رفتن خاصیت ارتجاعی پوست و ایجاد چین و چروک و خطوط ریز می شود.
- کاهش سطح اسید هیالورونیک: اسید هیالورونیک ماده ای است که به حفظ رطوبت در پوست کمک می کند و به حجم و آبرسانی پوست کمک می کند. با افزایش سن، سطح تولید اسید هیالورونیک در بدن کاهش می یابد که منجر به خشکی ، ایجاد چین و چروک ،افتادگی پوست و پیری ظاهری پوست می شود.
- کاهش در سیکل سلولی پوست : با افزایش سن، چرخه سلولی پوست کندتر میشود و در نتیجه سلولهای مرده پوست روی سطح پوست جمع میشود و رنگی کدر و ناهموار ایجاد میشود.
- کاهش تولید چربی : تولید چربی توسط غدد چربی پوست با افزایش سن کاهش می یابد که منجر به خشکی پوست و سبب تشدید ظاهر چین و چروک و خطوط ریز می شود.
- پیری پوست تحت تاثیرعوامل بیرونی : عوامل بیرونی نیز نقش بسزایی در پیری پوست دارند و می توانند روند پیری را تسریع کنند. عوامل بیرونی یا محیطی موثر در پیری پوست عبارتند از:
- اشعه ماوراء بنفش: قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید یکی از دلایل اصلی پیری زودرس پوست است. اشعه ماوراء بنفش به فیبرهای کلاژن و الاستین در پوست آسیب می رساند و منجر به چین و چروک، افتادگی، ایجاد لک و سایر علائم پیری وابسته به نور می شود.
- آلودگی محیطی: آلودگی هوا، دود سیگار و سایر آلاینده های محیطی باعث ایجاد رادیکال های آزاد در پوست می شود که می تواند باعث ایجاد استرس اکسیداتیو و تسریع فرآیند پیری شود.
- سبک ناسالم زندگی: عواملی مانند سیگار کشیدن، مصرف بیش از حد الکل، رژیم غذایی نامناسب، ورزش نکردن و استرس مزمن می توانند با اختلال در عملکرد پوست، تحریک عوامل التهابی پوست و تولید رادیکال های آزاد به پیری پوست را تسریع کنند.
- حالات تکراری صورت: حرکات و حالات صورت مانند چروک کردن، اخم کردن، و لبخند زدن می تواند منجر به ایجاد چین و چروک های پویا در طول زمان شود، به خصوص در مناطقی که مکرر انقباضات ماهیچه ای وجود دارد (مثلاً اطراف چشم ها و دهان).
راهکارهایی جهت پیشگیری و تعویق انداختن پیری پوست
پیشگیری از پیری پوست شامل ترکیبی از اقدامات محافظتی، انتخاب سبک زندگی سالم و اقدامات مراقبت از پوست است. در اینجا برخی از بهترین راه ها برای جلوگیری از پیری پوست وجود دارد:
محافظت در برابر آفتاب: محافظت از پوست در برابر اثرات مضر اشعه ماوراء بنفش برای جلوگیری از پیری زودرس پوست بسیار مهم است. در اینجا کاری است که می توانید انجام دهید:
- هر روز حتی در روزهای ابری از کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر استفاده کنید.
- کرم ضد آفتاب را هر دو ساعت یکبار یا اگر شنا می کنید یا عرق می کنید، بیشتر استفاده کنید.
- در ساعات اوج آفتاب (10 صبح تا 4 بعد از ظهر) سعی کنید طولانی مدت در معرض آفتاب قرار نگیرید .
- از لباس های محافظ مانند کلاه های لبه پهن، عینک آفتابی و پیراهن های آستین بلند در روزهای آفتابی یا مناطقی که آفتاب شدید است استفاده کنید.
انتخاب سبک زندگی سالم: برخی عادات سبک زندگی می تواند به پیری پوست کمک کند. اتخاذ روش های سالم می تواند به حفظ جوانی پوست کمک کند:
- سیگار نکشید: سیگار با تجزیه کلاژن و کاهش جریان خون در پوست، پیری پوست را تسریع میکند.
- مصرف الکل را محدود کنید: مصرف بیش از حد الکل می تواند پوست را کم آب کند واین امر منجر به التهاب شود و به پیری زودرس پوست کمک کند.
- رژیم غذایی متعادل داشته باشید: مصرف میوه، سبزیجات، پروتئین های بدون چربی و چربی های سالم را در رژیم غذایی خود بگنجانید تا مواد مغذی ضروری برای سلامت پوست را تامین کنید.
هیدراته کردن بدن : مقدار زیادی آب بنوشید تا پوست خود را هیدراته نگه دارید و همچنین بتوانید خاصیت ارتجاعی آن را حفظ کنید.
روتین مراقبت از پوست: ایجاد یک برنامه منظم مراقبت از پوست متناسب با نوع پوست و نگرانی های شما می تواند به پیشگیری و به حداقل رساندن علائم پیری کمک کند.
روتین مراقبتی پوست می تواند شامل موارد زیر باشد :
- پوست خود را دو بار در روز تمیز کنید تا آلودگی، چربی و آلودگی ها از بین برود.
- برای حفظ رطوبت پوست از مرطوب کننده استفاده کنید.
- از محصولات حاوی آنتی اکسیدان ها مانند ویتامین C یا E استفاده کنید تا از پوست خود در برابر آسیب رادیکال های آزاد محافظت کنید.
- از (رتینوئیدها (مشتقات ویتامین( A) یا سایر مواد تقویت کننده پوست که برای تحریک تولید کلاژن و بهبود بافت پوست توصیه می شود استفاده کنید.
- می توانید از مکمل های ویتامینی تقویت پوست و یا مکمل های کلاژن استفاده نمایید .
- از شستشوی شدید یا استفاده از محصولاتی که چربی های طبیعی پوست را از بین می برند خودداری کنید، زیرا این کار می تواند به سد حفاظتی پوست آسیب برساند و پیری را تسریع کند.
نکات ضدپیری پوست
استرس را مدیریت کنید: استرس مزمن می تواند با تحریک التهاب و استرس اکسیداتیو به پیری پوست کمک کند. تکنیک های کاهش استرس مانند تمرکز حواس، مدیتیشن، یوگا یا تمرینات تنفس عمیق را برای کمک به مدیریت سطوح استرس تمرین کنید.
خواب کافی داشته باشید: کمبود خواب می تواند بر سلامت پوست تأثیر منفی بگذارد و به پیری زودرس آن کمک کند. سعی کنید 7 تا 9 ساعت خواب با کیفیت در شبانه روز داشته باشید تا سلول های بدن و پوست بتوانند ترمیم و بازسازی داشته باشند .
از حرکات تکراری صورت اجتناب کنید: از حرکات تکراری صورت که می تواند سبب شکل گیری حالت خاص در صورت و ایجاد چروک شود اجتناب نمایید . استفاده از عینک آفتابی برای جلوگیری از چروک شدن دور چشم در نور شدید راهکار مناسبی است که می تواند ایجاد چین و چروک های پویا را به حداقل برساند.
بهترین توصیه برای افراد که می خواهند ظاهر پوست جوانی داشته باشند ویزیت حضوری با پزشکان متخصص پوست می باشد تا پزشک متخصص پوست با دیدن نوع پوست – سن و ارزیابی سایر پارامترها بهترین راهکار های درمانی که می تواند در حفظ استحکام و تقویت کلاژن سازی در پوست فرد موثر باشد را توصیه نماید . این راهکارها می تواند شامل استفاده از کرم ها – لوسیون ها –ویتامین ها – لیزرها – تزریق بوتاکس – تزریق فیلر های فرم دهنده – تزریق چربی – تزریق پی آر پی و بوسترهای آبرسان باشد که با توجه به صلاحدید پزشک متخصص پوست و نیاز پوست فرد توصیه می گردد.