پروتیینWHEY چیست؟

پروتئین آب پنیر یک پروتئین با کیفیت بالا است که از شیر در طی فرآیند پنیر سازی به دست می آید. این محصول فرعی جداسازی شیر به اجزای مایع (آب پنیر) و جامد (کشک) است. پروتئین آب پنیر غنی از اسیدهای آمینه ضروری است که اجزای  سازنده پروتئین هایی هستند که بدن به تنهایی قادر به تولید آنها نیست.

اکنون به جزئیات سیستم پروتئین whey می پردازیم، می بینیم که پروتئین whey، 20 درصد کل پروتئین شیر، از چندین پروتئین مختلف از جمله β-لاکتوگلوبولین (β-LG)، α-لاکتالبومین) (α-LA پروتئین سنگین و ایمونوگلوبولین های زنجیره سبک (Igs)، آلبومین سرم گاوی (BSA)، لاکتوفرین (LF)، لاکتوپراکسیداز و گلیکوماکروپپتید (GMP)  تشکیل شده است.  whey همچنین ممکن است شامل اجزای پروتئوز-پپتون و محصولات با وزن مولکولی پایین باشد که در اثر تخریب آنزیمی کازئین ها در طی فرآیند پنیر سازی ایجاد می شوند.

پروتئینwhey حاوی 20 اسید آمینه و 9 اسید آمینه ضروری است و منبع غنی و متعادلی از اسیدهای آمینه سولفور است که نقش مهمی به عنوان آنتی اکسیدان به عنوان پیش ساز آنتی اکسیدان قوی درون سلولی گلوتاتیون و در متابولیسم تک کربن ایفا می کند. این ماده حاوی سیستئین زیستی سه تا چهار برابر بیشتر از سایر پروتئین ها است. سیستئین برای بیوسنتز گلوتاتیون، یک تری پپتید با خواص آنتی اکسیدانی، ضد سرطان و تحریک کننده سیستم ایمنی مهم است. همچنین نقش کلیدی در تنظیم متابولیسم پروتئین کل بدن دارد که منجر به تغییر در ترکیب بدن می شود. لوسین یک عامل مهم در رشد و ترمیم بافت است. لوسین، ایزولوسین و والین به عنوان تنظیم‌کننده‌های متابولیک در پروتئین و هموستاز گلوکز و متابولیسم لیپید نقش دارند و در کنترل وزن نقش دارند.

یافته‌های تحقیقاتی نوظهور عمدتاً   آزمایشگاهی، حیوانات آزمایشگاهی و مطالعات محدود انسانی، تعدادی از فعالیت‌های زیستی مفید پروتیین whey و اجزای آب پنیر را نشان می‌دهند. مکمل پروتئین whey مزایای ثابت شده زیادی دارد. در حال حاضر، این بررسی می تواند به ما کمک کند تا مزایای سلامتی پروتئین whey را توصیف کنیم و بر آخرین پیشرفت های تحقیقاتی مربوط به خواص بیولوژیکی پروتئین های whey تا به امروز تمرکز دارد.

طبقه بندی پروتیین WHEY

سه نوع اصلی پروتئین آب پنیر وجود دارد:

• کنسانتره پروتئین  (WPC):whey

این فرم حاوی درصد کمتری از پروتئین (معمولاً حدود 70-80٪) است و بیشتر مواد مغذی مفید موجود در آب پنیر مانند چربی ها و کربوهیدرات ها را حفظ می کند.

• پروتئین whey ایزوله (WPI) :

در واقع این نوع پروتیین (WPI) برای حذف بیشتر چربی ها و کربوهیدرات ها تحت پردازش بیشتری قرار می گیرد و در نتیجه محتوای پروتئین بالاتری (معمولاً 90٪ یا بیشتر) ایجاد می شود. این یک انتخاب محبوب برای کسانی است که به دنبال افزایش مصرف پروتئین خود بدون مصرف چربی ها و کربوهیدرات های اضافی هستند.

• پروتئین whey هیدرولیزشده (WPH):

این نوع پروتیین در واقع بدلیل پروسه تهیه به اجزای کوچکتر تبدیل شده است ،به این معنی که تحت هیدرولیز جزئی قرار گرفته است تا پروتئین را به پپتیدهای کوچکتر تجزیه کند. مانند این است که قبل از ورود به بدن  هضم شده است،  این فرآیند می تواند جذب بدن را آسان تر کند، اما کمتر رایج است و اغلب در مکمل های پروتئین پزشکی استفاده می شود.

پروتئین آب پنیر یک منبع پروتئین کامل است، به این معنی که تمام اسیدهای آمینه ضروری مورد نیاز بدن را تامین می کند. به راحتی قابل هضم است و به سرعت توسط بدن جذب می شود و آن را به یک انتخاب محبوب برای ورزشکاران، علاقه مندان به تناسب اندام و افرادی که به دنبال مکمل های پروتئین دریافتی خود هستند تبدیل می کند.

کاربردهای رایج پروتئین WHEY

عضله سازی و ریکاوری: پروتئین باکیفیت موجود در آب پنیر می تواند از سنتز پروتئین عضلانی حمایت کند و آن را برای افرادی که در تمرینات قدرتی یا سایر اشکال فعالیت بدنی شدید هستند به یک ماده غذایی مفید تبدیل نماید .

کنترل  وزن: به طور کلی پروتئین می تواند با ایجاد احساس سیری و حمایت از حفظ توده عضلانی بدون چربی، به سیری و کنترل وزن کمک کند.

مکمل‌های تغذیه‌ای: برخی از افراد از پروتئین آب پنیر به‌عنوان روشی مناسب و کارآمد برای افزایش مصرف کلی پروتئین خود استفاده می‌کنند، به‌ویژه اگر محدودیت‌های غذایی یا چالش‌هایی برای تامین پروتئین مورد نیاز خود از طریق غذاهای کامل داشته باشند.

توجه به این نکته ضروری است که در حالی که پروتئین آب پنیر فواید بی‌شماری دارد، افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز یا حساسیت به شیر باید احتیاط کنند یا گزینه‌های پروتئین آب پنیر بدون لاکتوز را انتخاب کنند.

تاثیرات پروتیین WHEY در پوست چیست؟

در حالی که تحقیقات علمی محدودی وجود دارد که به طور خاص به اثرات پروتئین whey بر سلامت پوست می پردازد، پروتئین ها به طور کلی نقش مهمی در حفظ سلامت و ساختار پوست دارند. پوست بزرگترین اندام بدن است و پروتئین ها برای عملکردهای مختلف از جمله کلاژن سازی، ترمیم بافت و به طور کلی ساختار پوست ضروری هستند.

پروتئین whey حاوی انواع اسیدهای آمینه است، از جمله آنهایی که برای سلامت پوست مهم هستند. چند نکته  بالقوه وجود دارد که پروتئین whey، به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل، ممکن است به سلامت پوست کمک کند:

کلاژن سازی: کلاژن پروتئینی است که در ساختار اصلی پوست وجود دارد  وپوست از آن تشکیل شده است و به حفظ استحکام و قابلیت ارتجاعی آن کمک می کند. پروتئین whey حاوی اسیدهای آمینه مانند پرولین و گلیسین است که پیش ساز اصلی کلاژن هستند  و برای سنتز کلاژن مهم هستند. از سوی دیگر، کلاژن پروتئینی است که به طور خاص نیازهای پوست، استخوان، فاسیا، تاندون ها و رباط ها را برآورده می کند، زیرا این نوعی پروتئین است که عمدتاً در آن بافت ها یافت می شود. کلاژن با سایر انواع پروتئین کاملاً متفاوت است، زیرا سرشار از گلیسین، پرولین و هیدروکسی پرولین است. هیدروکسی پرولین به طور خاص مشخصه کلاژن است، زیرا فقط در بدن انسان یافت می شود. کلاژن مانند تمام پروتئین های رژیم غذایی در روده تجزیه می شود، پپتیدها وارد گردش خون می شوند و زمانی که کلاژن در بدن سنتز شود و یا موادی سبب تحریک تولید کلاژن دربدن شوند به طور کلی بافت پوست با بالارفتن میزان استحکام و الاستیسیته در اثر تحریک تولید کلاژن  ارتقا پیدا می کند .

التیام زخم: پروتئین ها برای ترمیم بافت ضروری هستند و پروتئین whey با داشتن اسید آمینه هادر ساختار خود می تواند ازپوست  بدن در بهبود زخم  و حفظ سلامت کلی پوست  حمایت کند.

خواص آنتی اکسیدانی: پروتئین whey حاوی پپتیدهایی با خواص آنتی اکسیدانی است که ممکن است به محافظت از پوست در برابر استرس اکسیداتیو کمک کند. آنتی اکسیدان ها در خنثی کردن رادیکال های آزاد که می توانند به پیری پوست کمک کنند، نقش دارند.

توجه به این نکته مهم است که در حالی که نکات فوق مزایای بالقوه را نشان می دهد، تأثیر کلی پروتئین whey بر سلامت پوست افراد می تواند متفاوت باشد. علاوه بر این، حفظ پوست سالم شامل ترکیبی از عوامل، از جمله رژیم غذایی متعادل، آبرسانی مناسب، محافظت در برابر آفتاب و روتین مراقبت از پوست است.

اگر در نظر دارید از پروتئین whey به طور خاص برای فواید پوست استفاده کنید، بهتر است آن را به عنوان بخشی از یک سبک زندگی کلی سالم به جای یک راه حل هدفمند در نظر بگیرید. به خاطر داشته باشید که ممکن است عوامل دیگری مانند ژنتیک، قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی و اقدامات کلی مراقبت از پوست، بر سلامت پوست تأثیر بگذارند.

اگر نگرانی های خاصی در مورد پوست خود دارید یا به دنبال رفع برخی بیماری های پوستی هستید، توصیه می شود با یک متخصص پوست مشورت کنید. آنها می توانند بر اساس نیازهای فردی شما مشاوره شخصی ارائه دهند و به شما کمک کنند تا مناسب ترین رویکرد را برای حفظ یا بهبود سلامت پوست خود استفاده نمایید .

آیا پروتئین WHEY باعث ایجاد آکنه (جوش) می شود؟

رابطه بین پروتئین whey و آکنه موضوع مورد بحث است، و در حالی که برخی شواهد و مقالات وجود دارد که یک ارتباط بالقوه را نشان می دهد، شواهد علمی کاملاً واضح نیستند. آکنه یک بیماری پوستی چند عاملی است که تحت تأثیر عواملی مانند ژنتیک، هورمون ها، سبک زندگی و رژیم غذایی قرار دارد. در واقع مطالعات نشان داده اند افرادی که سابقه آکنه در پوست داشته اند مصرف پروتیین whey به صورت مازاد توانسته است نرخ ایجاد آکنه را در آن ها افزایش دهد .  علاوه بر این، پوست چرب، محیط‌های مرطوب، اختلالات هورمونی، خواب ضعیف، چاقی، و رژیم‌های غذایی پرچرب و قند بالا، همگی با افزایش خطر آکنه مرتبط هستند.

در اینجا چند نکته در مورد پروتئین   wheyو آکنه وجود دارد:

عوامل هورمونی: پروتئین whey از شیر مشتق می‌شود و برخی مطالعات نشان می‌دهند که محصولات لبنی، از جمله آب پنیر، ممکن است بر سطوح هورمونی تأثیر بگذارند. نوسانات هورمونی می تواند به ایجاد آکنه کمک کند. با این حال، تحقیقات بیشتری برای ایجاد ارتباط قطعی بین پروتئین whey و آکنه مورد نیاز است و پاسخ‌های فردی ممکن است متفاوت باشد.

فاکتور رشد مشابه انسولین-1: (IGF-1)

پروتئین whey حاوی فاکتور رشد شبه انسولین-1 (IGF-1) است، هورمونی که در رشد و تکامل نقش دارد. افزایش سطح IGF-1 با افزایش ریسک ایجاد  آکنه مرتبط است. برخی از محققان حدس می زنند که وجود IGF-1 در پروتئین whey ممکن است به ایجاد آکنه کمک کند، اما تحقیقات بیشتری برای تایید این ارتباط مورد نیاز است.

حساسیت فردی: افراد ممکن است حساسیت‌های متفاوتی نسبت به اجزای رژیم غذایی که شامل پروتیین whey است ،داشته باشند و آنچه روی یک فرد تأثیر می‌گذارد ممکن است به همان شکل روی دیگری تأثیر نگذارد. اگر به ارتباط بین پروتئینwhey و آکنه مشکوک هستید، آن را برای مدتی از رژیم غذایی خود حذف کنید تا ارزیابی کنید . در ضمن در افرادی که دچار مشکلات کلیوی و کبدی هستند اگر از پروتیین whey  مصرف نمایند ریسک ایجاد آکنه در پوستشان افزایش می یابد به همین دلیل باید درمیزان  مصرف پروتیین دقت نمایند و حتما تحت نظر پزشک متخصص کبد و کلیه اقدام به مصرف نمایند .

متأسفانه، موادی که باعث ایجاد آکنه می شوند، مانند استروئیدهای آنابولیک یا پیش سازهای استروئیدی آنابولیک (همچنین به عنوان پروهورمون ها شناخته می شوند)، در مکمل های غذایی، به ویژه آنهایی که برای بدنسازان به بازار عرضه می شوند، شناسایی شده اند) تا افراد با مصرف پروتیین که دارای مواد دیگر می باشد زودتر به نتایج بدنسازی برسند اما از جهات دیگر مضر می باشند پس در انتخاب نوع پروتیین باید دقت کرد و از لیبل های معتبر که حاوی مواد اضافی نمی باشند که در جدول روی محصول نوشته نشده است باید  اجتناب نمود.

برای اطمینان از خرید یک محصول با کیفیت، به دنبال محصولاتی باشید که توسط سازمانی مانند NSF، USP یا Informed-Sport از نظر هویت، قدرت و خلوص آزمایش شده است. محصولی که توسط یکی از این شرکت‌ها تایید شده باشد، معمولاً در جلوی برچسب محصول دارای مهر است.

آیا کمبود پروتئین می تواند باعث سلولیت یا شل شدن پوست شود؟

کلاژن و الاستین موجود در پوست ازاسید های آمینه و  پروتئین ساخته شده است. با یک رژیم غذایی کم پروتئین بدن به تدریج از ذخایر پروتئین موجود در پوست استفاده می کند و هرگز جایگزین آنها نمی شود و منجر به کاهش استحکام و در نهایت شلی پوست می شود.

 استفاده از میزان مناسب پروتیین که می تواند یکی از منابع آن با رعایت دقت پروتیین whey  باشد تضمین می کند که هم ماهیچه ها و هم پوست با تمام آمینواسیدهای لازم برای ترمیم بافت، رشد ماهیچه ها و سفت شدن پوست تامین  می شوند. علاوه بر این،  مطالعات و تحقیقات نشان داده است  که  شلی پوست یکی از نشانه های سلولیت است، کمبود پروتئین یک عامل خطر مهم برای ایجاد و افزایش سلولیت است. به زبان ساده: کمبود پروتئین = شلی بیشتر پوست + سلولیت بیشتر. بنابراین مصرف پروتئین کافی از شل شدن پوست و سلولیت جلوگیری می کند. (البته با رعایت کلیه اندیکاسیون ها و کنتراندیکاسیون ها )

آیا پروتئین WHEY باعث ریزش مو می شود؟

برخی از شواهد علمی نشان می دهد که فرم جدا شده پروتئین آب پنیر ممکن است ریزش مو را در افرادی که قبلا آن را تجربه کرده اند تسریع کند. مطالعه ای توسط دکتر لری شاپیرو نشان داد که پروتئین وی ایزوله می تواند ریزش مو را تشدید کند البته فقط در کسانی که قبلا دچار ریزش مو بوده اند  . با این حال، مطالعات دیگر همچنین نشان دادند که کنسانتره پروتئین آب پنیر به سلامت و رشد مجدد مو کمک می کند. به نظر می رسد کسانی که قبل از استفاده از مکمل ها ریزش مو را تجربه نکرده اند، پس ازاستفاده نیز  ریزش نخواهند داشت.  یکی از انواع پروتیین whey   پروتئین ایزوله است که یک پروتئین غلیظ است که کیفیت و خلوص بالایی دارد، اما ممکن است باعث ریزش مو شود. عامل کلیدی و ارتباط بین ریزش مو و پروتئین ایزوله  سطح تستوسترون است. پروتئین whey   (به خصوص ایزوله با افزایش سطح اسیدهای آمینه، به ویژه اسیدهای آمینه شاخه دار)

 BCAAs (Branched-chain amino acid) می تواند به افزایش سطح تستوسترون کمک کند که سپس به دی هیدروتستوسترون DHT تجزیه می شود که دلیلی برای ایجاد طاسی و ریزش مو است. این افزایش سطح تستوسترون احتمالاً زیاد نیست، اما ممکن است برای تسریع ریزش مو در افرادی که قبلاً ریزش موی مرتبط با سطح بالای تستوسترون را تجربه کرده اند، به اندازه کافی قابل توجه باشد. در کسانی که سطح تستوسترون نسبتاً پایینی دارند، افزایش جزئی آن مشکل زیادی ایجاد نمی کند. توجه به این نکته ضروری است که علت ریزش مو می تواند به چیز دیگری مربوط باشد. (مانند زمینه های ژنتیکی ،مصرف دخانیات ، داشتن استرس  ولایف استایل نامناسب ) از  دست دادن 50 تا 100 تار مو در روز طبیعی است.

موادی که باعث ایجاد ریزش مو  می شوند، مانند استروئیدهای آنابولیک یا پیش سازهای استروئیدی آنابولیک (همچنین به عنوان پروهورمون ها شناخته می شوند)، در مکمل های غذایی، به ویژه آنهایی که برای بدنسازان به بازار عرضه می شوند، شناسایی شده اند) تا افراد با مصرف پروتیین که دارای مواد دیگر می باشد زودتر به نتایج بدنسازی برسند اما از جهات دیگر مضر می باشند پس در انتخاب نوع پروتیین باید دقت کرد و از لیبل های معتبر که حاوی مواد اضافی نمی باشند که در جدول روی محصول نوشته نشده است باید  اجتناب نمود.

اگرچه پروتئین whey می تواند برای پوست  و مو به دلیل داشتن اسید امینه های ضروری و غیر ضروری  مفید باشد ، اما برای ماهیچه ها مناسب تر است. از سوی دیگر، کلاژن پروتئینی است که به طور خاص نیازهای پوست، استخوان، فاسیا، تاندون ها و رباط ها را برآورده می کند، زیرا این نوعی پروتئین است که عمدتاً در آن بافت ها یافت می شود. کلاژن با سایر انواع پروتئین کاملاً متفاوت است، زیرا سرشار از گلیسین، پرولین و هیدروکسی پرولین است. هیدروکسی پرولین به طور خاص مشخصه کلاژن است، زیرا فقط در بدن انسان یافت می شود. کلاژن مانند تمام پروتئین های رژیم غذایی در روده تجزیه می شود، پپتیدها وارد گردش خون می شوند و در نتیجه سنتز کلاژن را تحریک می کنند و همچنین مواد ساختمانی برای چنین سنتزی را فراهم می کنند.

عوارض جانبی استفاده از پروتیین WHEY

پروتئین whey به طور کلی برای اکثر افراد بی خطر در نظر گرفته می شود که در مقادیر مناسب به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل مصرف شود. با این حال، مانند هر مکمل یا محصول غذایی، ممکن است عوارض جانبی یا مسائلی وجود داشته باشد که باید در نظر گرفته شود. توجه به این نکته مهم است که پاسخ‌های فردی به استفاده از پروتئین می‌تواند  از فرد به فرد متفاوت باشد و آنچه ممکن است توسط یک فرد به خوبی تحمل شود ممکن است برای دیگری مشکلاتی ایجاد کند. در اینجا برخی از عوارض جانبی بالقوه یا ملاحظات مرتبط با مصرف پروتئین آب پنیر آورده شده است:

✅مشکلات گوارشی: برخی از افراد ممکن است با شروع مصرف پروتئین ، ناراحتی گوارشی مانند نفخ، گاز یا گرفتگی خفیف معده را تجربه کنند. این اغلب به دلیل عدم تحمل لاکتوز یا حساسیت به محصولات لبنی است. انتخاب ایزوله پروتئین که دارای لاکتوز کمتری است، ممکن است راه حلی برای کسانی باشد که به عدم تحمل لاکتوز مبتلا هستند.

✅آلرژی ها: پروتئین whey از شیر مشتق می شود و افرادی که به شیر حساسیت دارند باید از  مصرف پروتئین whey اجتناب کنند یا منابع پروتئینی دیگر را به عنوان  جایگزین انتخاب کنند. واکنش های آلرژیک می تواند شامل کهیر، خارش، تورم، مشکل در تنفس یا علائم دیگر باشد.

✅مصرف بیش از حد پروتئین: در حالی که پروتئین برای بدن ضروری است، مصرف بیش از حد پروتئین می تواند به مرور زمان کلیه ها را تحت فشار قرار دهد، به خصوص در افرادی که از قبل بیماری کلیوی دارند (بیماری پروتئینوری یا  دفع پروتیین این بیماران باید مصرف محدود پروتیین داشته باشند و نباید از محصولات خالص پروتیین مصرف نمایند زیرا ممکن است سبب از کار افتادن کلیه ها شود )  . مهم است که پروتئین را در حد متعادل مصرف کنید و با یک متخصص کلیه مشورت نمایید ، به خصوص اگر مشکلات کلیوی دارید.

✅تداخل با داروها: برخی از اجزای پروتئین whey ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشند. اگر دارو مصرف می کنید، به ویژه آنهایی که مربوط به عملکرد کلیه یا عدم تحمل لاکتوز هستند، قبل از افزودن پروتئین به رژیم غذایی خود با  متخصصی کهتحت نظر هستید مشورت کنید.

✅افزایش وزن: مکمل های پروتئین در صورتی که در یک رژیم غذایی متعادل ادغام نشوند و دریافت پروتئین اضافی منجر به مازاد کالری شود، می توانند به افزایش وزن کمک کنند.

✅کیفیت محصول: کیفیت مکمل های پروتئین   wheyمی تواند متفاوت باشد. برخی از محصولات ممکن است حاوی افزودنی ها، شیرین کننده ها یا مواد دیگری باشند که می توانند باعث ایجاد واکنش های نامطلوب در افراد حساس شوند. انتخاب برندهای معتبر و خواندن برچسب محصولات ضروری است.

بسیار مهم است که تاکید کنیم که اکثر مردم می توانند پروتئینwheyرا بدون مشکلات قابل توجهی مصرف کنند و این می تواند یک راه راحت و موثر برای تکمیل پروتئین دریافتی باشد. با این حال، افرادی که دارای شرایط یا بیماری های  زمینه ای هستند، باید قبل از افزودن پروتئین whey یا هر مکمل دیگری به رژیم غذایی خود، با پزشک مشورت کنند. علاوه بر این، اگر عوارض جانبی مداوم یا شدیدی را تجربه کردید، توصیه می شود مصرف را قطع کرده و حتما به پزشک مراجعه نمایید .